Odpowiedź na interpelację nr 9161

Informacje pochodzą ze stron sejmowych.    http://www.sejm.gov.pl

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia prezesa Rady Ministrów - na interpelację nr 9161

w sprawie pobierania podatku akcyzowego od samochodów używanych, sprowadzonych do kraju po 1 maja 2004 r.

Szanowny Panie Marszałku! W związku z pismem z dnia 27 stycznia 2005 r. znak DPS-4401-1274/05, przy którym nadesłano interpelację Pani Poseł Anny Sobeckiej w sprawie pobierania podatku akcyzowego od samochodów używanych, sprowadzonych do kraju po 1 maja 2004 r.

   Najważniejszymi aktami prawa wspólnotowego w zakresie regulacji akcyz w Unii Europejskiej są dyrektywa Rady 92/12/EWG z dnia 25 lutego 1992 r. w sprawie przepisów ogólnych dotyczących wyrobów podlegających opodatkowaniu podatkiem akcyzowym oraz w sprawie składowania, przepływu i nadzorowania takich wyrobów oraz dyrektywa Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji ram wspólnotowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych oraz elektryczności. Zgodnie z uregulowaniami ww. dyrektyw harmonizacji podlegają następujące grupy wyrobów: 1) wyroby energetyczne i energia elektryczna, 2) wyroby tytoniowe, 3) alkohol i napoje alkoholowe zwane wyrobami akcyzowymi zharmonizowanymi.

   Jednocześnie na mocy art. 3 ust. 3 dyrektywy 92/12/EWG Państwa Członkowskie zachowują prawo do wprowadzania lub utrzymania podatków nakładanych na wyroby inne niż objęte akcyzą zharmonizowaną, o ile podatki te nie będą powodowały powstawania formalności granicznych w handlu między Państwami Członkowskimi.

   W związku z tym, że samochody osobowe nie są zaliczane do wyrobów akcyzowych zharmonizowanych, a opodatkowanie wyrobów akcyzowych niezharmonizowanych należy do wyłącznej kompetencji danego kraju, każde państwo członkowskie ma pozostawioną swobodę regulacji w tym zakresie. W poszczególnych państwach stosowane są więc różne podatki i opłaty z tytułu nabycia, zakupu czy rejestracji samochodów, przy czym najbardziej popularną formą są opłaty rejestracyjne wahające się od 276 euro we Włoszech do 15 659 euro w Danii (Raport KE com 2002/431 final).

   W polskim prawodawstwie zasady opodatkowania podatkiem akcyzowym reguluje ustawa o podatku akcyzowym z dnia 23 stycznia 2004 r. (Dz. U Nr. 29, poz. 257 ze zm.). Zgodnie z art. 80 ustawy akcyzie podlegają samochody osobowe, nowe i używane, niezarejestrowane na terytorium kraju, zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, niezależnie od tego, czy zostały kupione w kraju, dostarczone wewnątrzwspólnotowo czy pochodzą z importu. Stawki podatku akcyzowego zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie obniżek stawek podatku akcyzowego (Dz. U. Nr 87 poz. 825 ze zm.) zarówno na samochody osobowe sprzedawane w kraju, jak i na nabywane wewnątrzwspólnotowo. Progresja stawek podatku akcyzowego dla nabycia wewnątrzwspólnotowego, importu lub sprzedaży samochodów osobowych przed ich pierwszą rejestracją w kraju następuje w przypadku samochodów osobowych po upływie dwóch lat od daty ich produkcji.

   Ponadto wyjaśniam, iż stawka akcyzy od samochodów osobowych jest wyrażona w procencie podstawy opodatkowania. Zgodnie z art. 82 ust. 3 ustawy w przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego podstawą opodatkowania jest kwota, jaką nabywca jest obowiązany zapłacić. Z uwagi na fakt, że organami podatkowymi dla podatku akcyzowego są organy celne ciąży na nich obowiązek stosowania ustawy Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. Nr 8, poz. 60), dającej organom podatkowym prawo do weryfikacji zarówno deklaracji podatkowych, jak i dokumentów, w celu ustalenia stanu faktycznego.

   Ponadto uprzejmie wyjaśniam, iż mając na uwadze między innymi chęć zbliżenia zasad opodatkowania do systemów opodatkowania w innych krajach UE oraz chęć uzależnienia opodatkowania od szkodliwości danego pojazdu na środowisko naturalne, przygotowany został projekt nowego systemu opodatkowania samochodów osobowych, znajdujący się w procesie legislacyjnym. Projektowany system zakłada obciążenie samochodów osobowych uzależnione od pojemności skokowej silnika oraz normy emisji substancji szkodliwych do środowiska, tzw. norma EURO. Wprowadzenie powyższego systemu pozwoliłoby na odejście od opodatkowania uzależnionego od wartości pojazdu i wieku oraz wprowadziłoby zasadę ustalania wielkości obciążenia w oparciu o cechy charakterystyczne pojazdu.

   Należy zauważyć, iż w chwili obecnej w samej Komisji Europejskiej trwają prace nad wypracowaniem wspólnotowych zasad opodatkowania samochodów, które idą w kierunku stworzenia systemu opodatkowania (lub pobierania opłat) uzależnionego od emisji szkodliwych substancji dla środowiska. Tak więc są zbieżne z projektem nowych krajowych regulacji. Nie jest jednakże znany termin zakończenia i wejścia w życie prawa wspólnotowego, którego proces tworzenia jest na etapie Komisji Europejskiej.

   W zakresie art. 25 TWE, który stanowi, iż ˝cła przywozowe i wywozowe lub opłaty o skutku równoważnym są zakazane między Państwami Członkowskimi. Zakaz ten stosuje się również do ceł o charakterze fiskalnym.˝, uprzejmie wyjaśniam, iż zgodnie z wyrokiem ETS z dnia 5 marca 1995 r. Fazenda Pública and Ministério Público vs Américo Joao Nunes Tadeu podatek od samochodów nakładany bez rozróżnienia na samochody nowe i nabyte na terytorium jednego Państwa Członkowskiego oraz na pojazdy nowe i używane z innych krajów nie jest cłem ani opłatą mającą równoważny skutek zgodnie z art. 25 TWE.

   Pozostaję z szacunkiem

   Podsekretarz stanu

   Wiesław Czyżowicz

   Warszawa, dnia 10 lutego 2005 r.